TRANSORAL ROBOTİK CERRAHİ
Robotik cerrahi (“Robotik Cerrahi”) Da Vinci cerrahi platformu kullanılarak uygulanan yeni ve çok teknolojik bir yöntemdir. Hastalara ve cerraha daha güvenli ve etkili bir cerrahi olanak sağlarken pek çok avantajı da beraberinde getirmektedir.
Robotik Cerrahinin, Kulak Burun Boğaz (“KBB”) hastalıkları Baş ve Boyun Cerrahisi alanında ağız yolu ile yapılan operasyonları ifade eden kullanımı Transoral Robotik Cerrahi (“TORC”) olarak isimlendirilmektedir.
Robotik Cerrahi, NASA’nın uzaydaki astronotlara dünyadaki cerrahlar tarafından müdahale edilebilmesi amacıyla geliştirilen bir teknolojidir. Robotik Cerrahi platformu, cerrah ile hasta arasında yer alan, bilgisayar yardımlı elektromekanik bir cihazdır. Robotik Cerrahi teknolojisi, modern anlamda bir tele-tıp yani robot yardımıyla uzaktan yapılan cerrahi uygulamadır.
Robotik Cerrahide de tıpkı endoskopik cerrahide olduğu gibi cerrahi robot platformu yardımcı alet olarak kullanılır ancak ameliyatı cerrah gerçekleştirir. İlk olarak 1998 yılında kalp cerrahisinde kullanılmış, 2000 yılında batın (karın içi) ameliyatları, ürolojik cerrahi ve diğer alanlarda kullanımları tanımlanarak uygulanmaya başlanmıştır. KBB ve Baş-Boyun Cerrahisi alanında kullanımı ise FDA (Amerikan Gıda ve İlaç dairesi) tarafından 2009 yılında onaylanmıştır.
Türkiye’de Robotik Kulak Burun Boğaz ameliyatları, 2009 yılı sonunda Prof. Dr. Fatma Tülin Kayhan tarafından Bakırköy Dr. Sadi Konuk Hastanesi’nde yapılmaya başlanmıştır.
Cerrahi robot ameliyatların gerçekleştirilmesinde alışılmış olan manuel tıbbi aletlerin yerine robotik sistemler kullanılması anlamına gelir. Ameliyatlarda cerrahi robot kullanılması, daha önce doktorların ulaşamadığı darlıktaki alanlara erişimini, doğru ve kaliteli görüntü alınmasını ile hastaların ameliyat öncesinde ve sonrasında konforlarının üst düzeye çıkarılmasını sağlar.
Cerrahi robot ile gerçekleştirilen operasyonlarda en yaygın kullanılan sistem, Da Vinci Cerrahi Platformu’dur. Da Vinci Cerrahi Robot Platformu, 3 boyutlu görüş sağlayan ekran ve ayak pedalları, cerrah konsolu ve master manüpilatörler içeren 3 bölümden oluşmaktadır. Robotun kollarının hasta üzerine yerleştirilip ameliyatın gerçekleştirildiği ve ekranın bulunduğu bir diğer ünite hasta başı ünitesi Denilmektedir.
Tıp alanında Robotik Cerrahi uygulayabilmek için cerrahların bu konuda özel eğitim ve sertifika almaları gerekmektedir. Robotik Cerrahi eğitimi, her branş için farklı eğitim programı şeklinde, özel eğitim merkezlerinde verilir. Bu alanda yeterince eğitim almış ve belirli miktarda ameliyat gerçekleştiren deneyimli cerrahlar, Robotik Cerrahi deneyimini gösteren “Eksper Robotik Cerrah” unvanını almaktadır. Siz de Robotik Cerrahi ameliyatı planı yapmadan önce doktorunuzun alanında Eksper Robotik Cerrah olduğuna özen gösterin.
Megamed International ailesi olarak Türkiye’de ameliyatları gerçekleştiren uzman cerrahlarımız 450’nin üzerinde başarılı Transoral Robotik Cerrahi ameliyatı gerçekleştirmiş, alanında Eksper Robotik Cerrah unvanına sahiptir.
Robotik cerrahi birçok alanda kullanılmakla birlikte üroloji, kalp-damat cerrahisi, genel cerrahi, göğüs cerrahisi, jinekoloji, çocuk cerrahisi, KBB ve baş-boyun cerrahisi en yoğun kullanılan alanlarıdır.
Kulak Burun Boğaz (KBB) ameliyatları, robot kolları ile ağız boşluğundan girilerek yapılmaktadır. Bu nedenle kullanılan yöntem, Transoral Robotik Cerrahinin İngilizcesi olan “Transoral Robotik Surgery (“TORS”) olarak tanımlanır.
Da Vinci robotuyla gerçekleştirilen Robotik Cerrahi ameliyatları, robot kollarına takılan enstrümanlar ile uygulanmaktadır. Enstrümanların uçları 1 cm’den küçük ve esnektir. Tıpkı el bileği gibi farklı düzlemlerde ve farklı açılarda hareket edebilirler. Kesme, tutma ve yakma gibi işlevlere sahiptirler. Ayrıca robotik endoskoplar, 3 boyutlu ve 16 kez büyütülmüş görüntü sağlamaktadır.
Yukarıda belirtilen nedenlerle da Vinci robotu ile ameliyat sırasında insan elinde olduğu gibi titreme gerçekleşmesi riski önlenmiştir. Dolayısıyla Robotik Cerrahi ile yapılan ameliyatlarda bu anlamdaki riskler ortadan kaldırılmıştır. Daha fazla hareket açısı ve 3 boyutlu olarak 16 kez büyütülmüş görüş, ameliyat bölgesinde daha hassas işlem yapılmasına olanak sağlar. Böylelikle Robotik Cerrahi, damar-sinir yapılarını, sağlam ve hastalıklı dokuları daha iyi ayırt ederek sınırları daha net belirler. Fonksiyonları daha iyi koruyarak, cerrahiyi minimal düzeyde kesilerle gerçekleştirmeyi sağlar. Bu da hastaların ameliyat sonrası (post-op) dönemde en yüksek konfora ulaşmasını sağlarken ciltte görülen yara izi miktarını en aza indirir. Az yara izi ve küçük alanlarda ameliyat yapılabilmesi, hastanın iyileşme sürecini ciddi derecede arttırır.
Transoral Robotik Cerrahi ilk olarak tonsil (bademcik) kanseri için Transoral Robotik Radikal Tonsillektomi ameliyatı ve gırtlağın üst kısmında oluşan kanserler için Transoral Robotik Supraglottik Parsiyel Larenjektomi ameliyatları yapılarak tanımlanmıştır. Daha sonraki çalışmalarla aşağıdaki organ ve hastalıklarda da Robotik Cerrahi kullanılmaya başlanmıştır.
Gırtlağın iyi huylu ve kötü huylu tümörleri, kistleri ve kanserlerinde,
Bademciklerin iyi huylu ve kötü huylu tümörlerinde,
Dil ve dil kökünün hastalıkları ile iyi huylu ve kötü huylu tümörlerinde,
Geniz, yumuşak damak, yanak, yutak bölgesinin iyi huylu ve kötü huylu tümörlerinde,
Uyku apnesi sendromu ve horlamanın cerrahi tedavisinde.
Türkiye’de özellikle İstanbul’da Tıkayıcı (Obstrüktif) Uyku Apnesi tedavisinde, çok seviyeli robotik cerrahi uygulaması ile çok başarılı sonuçlar alınmaktadır. Uzman cerrahlarımız 450’nin üzerinde başarılı Transoral Robotik Cerrahi ameliyatı gerçekleştirmiştir.
Transoral Robotik Cerrahinin, klasik açık cerrahi operasyonlarına göre avantajları oldukça fazladır.
- Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisinin açık operasyonlarında, yüz ve boyun cildine kesiler gereken vakalarda alt ve üst çene kemiklerine kesiler yapılır. Robotik Cerrahi uygulamasında ise cilt kesisi yapılmaz.
- “Trakeotomi” adı verilen, nefes borusuna delik açılması işlemine gerek duyulmaz.
- Hastaların, hastanede kalış süreleri kısalır.
- Hastalar fonksiyon kaybı olmaksızın daha kısa sürede normal beslenmeye ve konuşmaya geçer.
Robotik Cerrahinin endoskopik cerrahide genelde teknik açıdan avantajları daha fazladır. Bu avantajlar cerraha, ameliyatı daha kolaylıkla ve daha kısa sürede tamamlama olanağı sağlar. Dolayısıyla bu durum, hastaya da ameliyat sırasında ve sonrasında olumlu avantajlar sağlamaktadır.
- Robotun el bileğini taklit eden, ancak el bileğinden daha fazla hareket kabiliyetine sahip 5 mm’lik uçları, en ücra noktalara girip cerrahi işlemin gerçekleşmesini sağlar.
- Robotun uçları 7 düzlemde 540 derece hareket edebilir. Endoskopik aletler ise sadece tek düzlemde hareket edebilirler.
- Robotik Cerrahide kullanılan bir filtre ile cerrahın elinde ve kullanılan aletlerde titreme olmaz. Endoskopik ameliyatlarda titreme, oldukça ciddi bir problemdir.
- Robotik ameliyatta dikiş atılabilir. Endoskopik ameliyatta dikiş atılamaz.
- Robotik ameliyatta 3 boyutlu görüş vardır. Endoskopik ameliyatta ise 2 boyutlu görüş vardır. Robotik Cerrahide ameliyat bölgesi 16 kez büyütülerek işlem yapılır. Endoskopta büyütme yapılamaz.
- Endoskopik ameliyatta cerrahın bir eli endoskopu tuttuğu için cerrah, ameliyat bölgesine tek elle işlem yapabilir. Robotik operasyonda ise cerrah, ameliyat bölgesine iki elini de kullanarak işlem yapabilir.
- Hasta başı cerrahının iki eli de ameliyat esnasında işlemlere yardımcı olur. Bu durum, cerrahide dikiş atılması, işlem uygulanacak bölgede aynı anda 4 işlem birden yapılmasına imkan sağlar.
Yukarıda belirtilen nedenler sayesinde ameliyat süresi kısalırken aynı zamanda endoskopik cerrahide yapılamayan işlemler Robotik Cerrahide kolaylıkla yapılabilir.
Tıkayıcı Uyku Apnesinde hastalar uykudayken, üst solunum yolunda farklı seviyelerdeki çökmelere bağlı tıkanıklıklar oluşur. Özellikle ciddi derecede apnesi olan hastalarda bu tıkanıklık dil kökü ve gırtlak seviyelerindedir. Robotik Cerrahi öncesinde, kapalı ameliyatlar ile bu bölgelere müdahale etmek mümkün değildi. Robotik Cerrahi ile bu işlemler güvenli ve başarılı bir şekilde yapılabilir hale geldi. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, tedavide başarılı sonuç almak için ameliyatı yapacak olan cerrahın, uyku cerrahisi konusunda deneyimli ve Robotik Cerrahi konusunda “Eksper Uyku Cerrahı” olmasıdır.
Gırtlağın (larenks) üst bölümünün ve ses telinin etkilendiği evre olarak görülen erken evrede, gırtlak kanseri olan hastalarda Robotik Cerrahinin avantajları oldukça fazladır. Gırtlak (larenks) kanseri ameliyatları Robotik Cerrahi yöntemi ile nefes borusuna delik açılmadan yapılmaktadır ve ciltte yara izi oluşmamaktadır. Robotik Cerrahi, gırtlak (larenks) kanserinin erken evre, seçilmiş ileri evre veya nüks etmiş kanser olgularında etkili ve güvenli bir cerrahi tedavi sunmaktadır.